Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi

Yıl 2019… Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi’ni 2000 yılında yayınladığımızdan bu yana aradan geçen 19 yıl boyunca, Beslenme ve Diyetetik alanında yaptığımız ve tanık olduğumuz çok büyük araştırmalar ve yenilikler ışığında diyetisyenlik mesleği ve beslenme bilimi büyük bir ivme kazandı.

Yenilikler ve bilimsel konular öğrencilerimiz için olduğu gibi toplum için de heyecan verici ve bizlere yol gösterici olarak çalışmalarımızı yönlendirici oldu. Çağımızda beslenme en güncel, en hızlı gelişen ve yaşam kalitesini yükselten bir bilim dalı olarak incelenmektedir. Yeterli ve dengeli beslenme, insana sağlıklı ve mutlu bir yaşam sunmaktadır. Sağlıklı ve mutlu bir yaşam için en önemli koşullardan biri olan beslenme, aynı zamanda bazı hastalıklar için de etkin bir tedavi olanağı sağlamaktadır.

Bugün sağlık çalışanlarının amacı, sağlığı korumak, hastalıkların tedavisinde bireye özgü tedavi yöntemleri geliştirmek, yaşam kalitesini arttırmaktır. Sonuç olarak yaşamı anlamlı kılmak, insanları mutlu etmektir. Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi bireylerin toplumla ve birbirleri ile uyumunu kolaylaştırdığı gibi, onlara insan onuruna yaraşır biçimde yaşama olanağı vermektedir. Bugün topluma en yararlı mesleklerden biri olan sağlık çalışanlarının hedefi toplumun yaşam kalitesini yükseltmek yanında hastalıklardan korumak ve tedavi etmektir.

Diyetisyenlik mesleğinin birçok alt bilim dalı vardır ve bunların hepsi de insan sağlığı için önemlidir, bunlar birbirini destekleyen, birbirine güç veren bilim dallarıdır. Tedavici diyetisyenlik ya da klinik diyetisyen olmada amaç ise toplumda tedavi, eğitim ve bakım gereksinimi olan bir birey varsa (ki bu kitapta çocuk beslenmesi ve hastalıkları konusu ayrıntılı bir biçimde incelenmektedir) kliniklerde çalışan ve eğitim sürecinde olan öğrencilerimize yardımcı olmak, onlara bilgi ve güç vermek için, yeni çalışmalar yapmak, onların değişen güncel bilgiler eşliğinde bilgi ve deneyimlerini artırmak amacıyla için bu konular işlenmektedir.

Klinikte ve çocukluk çağında oluşan birçok hastalık tedavi edilmediği takdirde, hastanede kalış süresi uzadığı ya da tedavisi yaşam boyu süren ve uygun tedavi edilmediği için engelli olacak bir çocuk ile yaşamaya çalışan aile bireyleri ile, özellikle çocukla bire bir ilişki içinde yaşayan annelerle ve aileleri ile iç düzeni, birliği dengeleri bozulmuş bir toplum ortaya çıkmaktadır.

Umutsuzluğu umuda çevirmek, bilgi ve deneyim aktararak oluşan ve oluşabilecek sorunları çözmek ancak deneyim ve doğru kaynak oluşturabilecek bir rehberlik ile olanaklıdır. Çocuklar için tıbbi beslenme tedavisi birçok hastalık için önemlidir. Tedavi edilmediği ya da önlem alınmadığı için ya da bilgi eksikliği ile yapılan yanlışlarla birçok hastalığa neden olabilecek sorunları anne karnından başlayan bir süreç içerisinde inceleyerek çözmek, tüm bireylere yansıyan katkılarla toplumsal refaha yardımcı olmak anlamına gelmektedir.

Bu kitabı yazarken benimsediğimiz amaçlardan biri de, öğrencilerimize bilimsel bir kaynak sunmak yanında anneliğini zor koşullarda yaşayan, engelli olabilecek çocuğun sorunlarını yüklenmiş, çoğu zaman da bu koşullarda yargılanan kadınlarımıza bir parça destek olmaya çalışmaktır. Birçok öğren cimle, annelerle yıllardır paylaştığım duygular bende, onların sorunlarına yaklaşma, bu sorunlara birtakım çözüm yolları bularak onların işlerini kolaylaştırma, onlara yardımcı olma isteği uyandırdı.

Geçen bunca zaman içinde bir kitabın önsözünü okuduğumda her zaman çok etkilendiğimin ayrımına vardım. Bu kitapta öncelikle değişen teorik ve önemli bilgilerin güncellenmesi ve ayrıntılı bir biçimde çocuk hastalıklarındaki beslenme tedavisinin yanlışlıklara yer vermemek için çok önemli bilimsel gerçekler paylaşılarak yaklaşık yüzde elli oranında yenilenmiştir. Kitapta olmayan bazı konular gerekli bulunup eklenmiş ve ayrıntılı bir biçimde anlatılmıştır.

Önsöz ve sunuş yazısı bana yazarın ya da yazarların yararlı olma isteklerinin yanı sıra güncel bilime ulaşma, onları kitabın içeriğine uygun bir biçimde sunarak eğitime doğrudan katkı sağlama, okurlarına, öğrencilerine doğrudan ulaşma çabası ile öte yandan yazdığı konularda kendisi ile hesaplaşma, daha iyiye, en iyiye ulaşma çabası gibi gelir. Bu hesaplaşma, hele kitap yazarlarının tüm yaşam deneyimleri ile ilgili bir içeriği kapsıyorsa, çok daha yoğun duygular oluşturur. Kitabı yazmaktan mutlu olursunuz, ama daha çoğunu, daha iyisini verememiş olmaktan dolayı da kendinizi eleştirir, mutluluğun tadına varamazsınız. Daha yapılacak çok iş vardır. Beslenme ve Diyetetik Bilimi değişen ve hızlı tempoda ilerleyen insan sağlığında çok etkili bir bilim dalıdır. Yeterli ve dengeli beslenme bugün olduğu gibi gelecekte de insan sağlığını iyileştirmede ve yaşam süresini uzatmada güncel yaşamda işlenmesi ve birçok yeni araştırmaya gelişmeye açık bir bilim dalıdır.

Bu duygu ve düşüncelerle geçirdiğimiz bunca yıl içerisinde, başta Türkiye’de bu meslek grubunu kurarak üniversite düzeyinde yaptıkları çalışmalar ve başlattıkları bilimsel araştırmalarla bizlere önder olan öğretmenlerimize, desteklerini esirgemeyen meslektaşlarıma, bu konuları büyük bir titizlikle, bilimsellikle çalışarak öğrenci yetiştiren öğretim üyesi arkadaşlarımıza, başta Hacettepe Üniversitesi’nde ve bu konuda eğitim veren tüm üniversitelerimizde emeklerini öğrencileri ile paylaşan Sağlık Bilimleri Fakülteleri Beslenme ve Diyetetik Bölümleri’ndeki öğretim üye ve yardımcılarına, bu bölümlerde okuyan öğrencilerimize, yıllardır benim yanımda, zorluklara göğüs gererek yardımlarını esirgemeyen, gelecekte de yapacağı çalışmalarla hastalarımıza öğrencilerimize çok değerli katkılar sağlayacağına inandığım Prof. Dr. Hülya Gökmen Özel’e, titiz bir yayıncılık örneği veren değerli Hatipoğlu Yayınevine ve bilime duyduğu bitmez tükenmez inanç ve coşkuyla sağladığı sürekli desteği için eşim Prof. Dr. Aydın Köksal’a sonsuz teşekkürlerimi ve minnet duygularımı sunuyorum.

Prof. Dr. Gülden Köksal(Ön Sözden)